Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα κτήρια καταναλώνουν περίπου το 40% της παγκόσμιας ενέργειας, και οι ανελκυστήρες αντιπροσωπεύουν μεταξύ 2 και 10% της χρήσης ενέργειας ενός κτηρίου, με αποτέλεσμα όλοι οι κατασκευαστές ανελκυστήρων να προσπαθούν να ελαχιστοποιήσουν αυτά ποσοστά όσο το δυνατό περισσότερο.
Πως όμως μπορεί να χαρακτηριστεί ένας ανελκυστήρας «πράσινος»;
Η κατανάλωση ενέργειας είναι το κλειδί, αλλά αυτό είναι μόνο η αρχή. Οι τεχνολογίες, τα υλικά και οι διαδικασίες που οδηγούν στην κατασκευή ενός ανελκυστήρα μετράνε επίσης. Ακόμα και οι επιλογές των χρωμάτων του εσωτερικού χώρου, των δαπέδων, του πίνακα ελέγχου, του φωτισμού κ.λπ. παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στον χαρακτηρισμό. Παρακάτω, σας παρουσιάζουμε ορισμένες τεχνολογίες που πρέπει να διαθέτει ένας ανελκυστήρας προκειμένου να είναι «πράσινος»:
M.R.L. (ανελκυστήρες χωρίς μηχανοστάσιο)
Αυτού του τύπου οι ανελκυστήρες παρουσιάστηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 90 και αποτελούν μέχρι και σήμερα την επανάσταση στο σχεδιασμό των μηχανικών ανελκυστήρων. Η ανάγκη για την κατασκευή μικρότερων μηχανών και εξαρτημάτων κατέστησε εφικτό να στεγάζονται πλέον όλα τα κυρίως μηχανήματα μέσα στο φρεάτιο του ανελκυστήρα και όχι σε ένα μηχανοστάσιο π.χ. στον τελευταίο όροφο του κτηρίου. Ενσωματώνουν ένα σύστημα έλξης χωρίς μειωτήρα, με αποτέλεσμα οι MRL ανελκυστήρες σε ορισμένες περιπτώσεις να χρειάζονται έως και 80% λιγότερη ενέργεια σε σχέση με τους αντίστοιχους υδραυλικούς ανελκυστήρες και φυσικά χωρίς το κόστος και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που έχουν τα λιπαντικά.
V.V.V.F. Inverter (αυτορυθμιζόμενος ρυθμιστής στροφών)
Το V.V.V.F Inverter, γνωστό κι ως αυτορυθμιζόμενος ρυθμιστής στροφών, τείνει να γίνει πλέον αναπόσπαστο κομμάτι του αυτοματισμού ενός σημερινού ηλεκτρομηχανικού ανελκυστήρα. Η πραγματική ελληνική απόδοση του όρου Inverter είναι σύστημα μεταβαλλόμενης συχνότητας και προέρχεται από τη λειτουργία του ως ηλεκτρονική διάταξη. Επικράτησε όμως στην ονομασία του η τελική του ιδιότητα και χρήση, αυτή της ρύθμισης των στροφών ενός ηλεκτροκινητήρα. Ειδικότερα, Inverter είναι εκείνη η ηλεκτρονική διάταξη που έχει τη δυνατότητα ελέγχου της ταχύτητας περιστροφής αλλά και της ροπής του ηλεκτροκινητήρα εναλλασσομένου ρεύματος. Εκτός της σημαντικής μείωσης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας (οικονομία έως και 50%) η χρήση αυτής της τεχνολογίας επιφέρει μείωση της καταπόνησης των μηχανικών μερών, αύξηση της διάρκειας ζωής των μηχανικών μερών του ανελκυστήρα, ομαλή εκκίνηση και σταμάτημα του θαλάμου, ήπια πέδηση, σταθερή ταχύτητα διαδρομής και (φυσικά!) χωρίς κραδασμούς για υψηλή ποιότητα κίνησης. Στην περίπτωση φρεναρίσματος του κινητήρα ή συνθηκών σημαντικής επιβραδύνσεως (λειτουργία αναγέννησης), η ενέργεια του κινητήρα θα πρέπει να επιστραφεί πίσω στο Inverter. Σ’ αυτή τη διαδικασία και για την προστασία του Ιnverter από υψηλές τάσεις, αλλά και για να μειωθεί χρονικά αυτή η διαδικασία είναι απαραίτητο να χρησιμοποιείται μονάδα πέδησης και αντίσταση φρένου.
Οι αντιστάσεις φρένου έχουν το μειονέκτημα να μετατρέπουν την ενέργεια που επιστρέφει σε θερμότητα. Η επιστρεφόμενη ενέργεια δε χρησιμοποιείται αλλού. Χρησιμοποιώντας όμως αναγεννητικές μονάδες (regenerative units) μπορείτε να εκμεταλλευτείτε τη δυνατότητα επιστροφής της ενέργειας στο δίκτυο παροχής.
Regenerative Units (αναγεννητικές μονάδες)
Οι «πράσινοι» ανελκυστήρες δεν σταματούν μόνο στην μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς υπάρχουν ορισμένοι τύποι που μπορούν δώσουν πίσω πολλά από αυτά που λαμβάνουν. Τα αναγεννητικά συστήματα κίνησης, ανακτούν ενέργεια (που κανονικά θα έπρεπε να διαχέεται ως θερμότητα) και την στέλνουν πίσω στο ηλεκτρικό σύστημα του κτηρίου. Παράλληλα, μπορούν να εξοικονομήσουν ενέργεια μειώνοντας την ανάγκη για τη ψύξη της μηχανής. Οι εν λόγω μονάδες μπορούν να μειώσουν σημαντικά την επιβάρυνση της ηλεκτρικής γραμμής ενός κτηρίου, κατά τις περιόδους αιχμής της.
Ecoline ECU (μονάδες ελέγχου κυκλοφορίας)
Μια σημαντική επίτευξη των ενεργειακών ανελκυστήρων είναι να περικόπτουν τις άσκοπες μετακινήσεις, όσο το δυνατόν περισσότερο, χάρη στο συστήματος ελέγχου της κυκλοφορίας. Με το εν λόγω σύστημα, όλες οι κλήσεις των ορόφων ομαδοποιούνται και έτσι μειώνεται ο αριθμός των διαδρομών, ο άσκοπος φωτισμός εντός της καμπίνας, καθώς επίσης παρέχεται και η λειτουργία της ταχείας μεταφοράς (express). Υπάρχουν ακόμα αυτόματες λειτουργίες όπως η επιλογή ελέγχου της ενέργειας (eco) που θέτει σε κατάσταση αδράνειας – αναμονής τον ανελκυστήρα, μειώνοντας την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας του ανελκυστήρα.
